Πρώιμη Παρέμβαση

Η πρώιμη παρέμβαση περιλαμβάνει μια σειρά από διεπιστημονικές υπηρεσίες, οι οποίες προσφέρονται σε παιδιά ηλικίας από 0-6 ετών, με στόχο να προωθήσουν την ψυχική υγεία και την ευημερία τους, να ενισχύσουν τις αναδυόμενες ικανότητές τους, να ελαχιστοποιήσουν τις αναπτυξιακές καθυστερήσεις, να αποκαταστήσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό υπάρχουσες ή αναδυόμενες αναπηρίες, να αποτρέψουν λειτουργική επιδείνωση των δυσκολιών και να προωθήσουν τη γονεϊκή και τη συνολικότερη οικογενειακή λειτουργία (Shonkoff & Meisels, 2000). Οι στόχοι αυτοί επιτυγχάνονται προσφέροντας εξατομικευμένες, αναπτυξιακές, εκπαιδευτικές και θεραπευτικές υπηρεσίες για τα παιδιά σε συνδυασμό με παράλληλη υποστήριξη για τις οικογένειές τους (Shonkoff & Meisels, 2000).

Πού απευθύνεται:

· Παιδιά υψηλού κινδύνου (κάτω των 32 εβδομάδων κύησης, τελειόμηνα με περιγεννητική ασφυξία ή άπνοια, μικρό βάρος γέννησης, παιδιά με ενδοκοιλιακή αιμορραγία, παιδιά με αναπνευστική ανεπάρκεια κ.α.)

· Παιδιά με αναπτυξιακή καθυστέρηση

· Παιδιά με δυσκολίες εξαιτίας βιολογικών ή περιβαλλοντικών παραγόντων

Διαγνωστικές κατηγορίες:

· Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές – Αυτισμός

· Νοητική υστέρηση

· Νευροαναπτυξιακά σύνδρομα

· ΔΕΠ-Υ

· Γενικευμένες και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες κ.α.

Ειδικότητες που εμπλέκονται:

· Εργοθεραπευτής

· Λογοθεραπευτής

· Ειδικός παιδαγωγός

· Ψυχολόγος

· Φυσικοθεραπευτης

· Παιδοψυχίατρος/ Αναπτυξιολόγος

Βασικοί στόχοι της πρώιμης παρέμβασης:

• Ενίσχυση λειτουργικότητας του παιδιού σε όλα τα περιβάλλοντα

• Ανάπτυξη του παιδιού μέσα από πληθώρα ερεθισμάτων και δραστηριοτήτων

• Ενίσχυση της οικογένειας με σκοπό την ανάπτυξη του παιδιού και η υποστήριξή της (Bailey et al., 1998)

Πρόγραμμα:

Το πρόγραμμα της Πρώιμης Παρέμβασης μπορεί να είναι είτε καθημερινό, είτε δύο/ τρεις φορές την εβδομάδα, ανάλογα τις εκάστοτε ανάγκες του παιδιού. Πραγματοποιείται σε ατομικές ή/ και ομαδικές συνεδρίες.

Επικεντρώνεται:

• Σε υπηρεσίες σύμφωνα με τις ανάγκες της οικογένειας (family – centered service), έχοντας οι γονείς/ κηδεμόνες ενεργή συμμετοχή στο θεραπευτικό πρόγραμμα.

• Στην παροχή δραστηριοτήτων, αλλά και συμβουλευτική και εκπαίδευση των γονέων με σκοπό την ενίσχυση του παιδιού, βάση των αναπτυξιακών οροσήμων, όπως αυτά ορίζονται.

• Στην ενίσχυση των δεξιοτήτων παιχνιδιού, αυτοφροντίδας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης/ συμμετοχής μέσα από έργα.

• Στην παροχή υπηρεσιών στο σπίτι, συμπεριλαμβανομένων των καθημερινών ρουτινών της οικογένειας, με σκοπό τη διευκόλυνση των ειδικών αναγκών του παιδιού.

• Σε εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας και πρόσβασης – εργονομία, ενισχύοντας τη λειτουργικότητα και την ανεξαρτησία των παιδιών

• Στην παροχή πολλών διαφορετικών αισθητηριακών ερεθισμάτων και εμπειριών, με στόχο την ενίσχυση των δεξιοτήτων αισθητηριακής ολοκλήρωσης, και κατ’ επέκταση την αυτορρύθμιση – αυτοέλεγχο.

Είναι απαραίτητη η πλήρης συμμετοχή των γονέων στον σχεδιασμό και την εκτέλεση των προγραμμάτων Πρώιμης Παρέμβασης, ώστε να εδραιωθεί μια ολοκληρωμένη, διεπιστημονική και συντονισμένη παρέμβαση. (Early Intervention Program for Infants and Toddlers with Disabilities, 2011).

Γιατί τελικά ένα παιδί να ενταχθεί σε πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης;

1. Κατάκτηση αναπτυξιακών οροσήμων.

2. Μυελίνωση εγκεφάλου μεγαλύτερη στις μικρότερες ηλικίες – νευροπλαστικότητα.

3. Καθοδήγηση των γονέων – συμβουλευτική – ψυχολογική υποστήριξη.

4. Προσαρμογή του περιβάλλοντος ανάλογα τις ανάγκες.

Έρευνες:

Έρευνες από το 1970 έδειξαν ενίσχυση των δεξιοτήτων των παιδιών συνολικά σε επίπεδο λειτουργικότητας.

71% - 76% των παιδιών που είναι ενταγμένα σε προγράμματα Π.Π. παρουσίασαν βελτίωση σε κοινωνικές σχέσεις, κριτική ικανότητα, επίλυση προβλήματος, σίτιση, ένδυση και αυτοεξυπηρέτηση (Early Childhood Outcomes Center, 2011)

98% των οικογενειών που τα παιδιά τους είναι ενταγμένα σε προγράμματα Π.Π., δήλωσαν πως νιώθουν μεγαλύτερη κατανόηση για τις ανάγκες των παιδιών τους και το 90% αυτών, βελτίωσαν την ικανότητά τους να βοηθήσουν την ενίσχυση της ανάπτυξης και της μάθησης των παιδιών τους (Early Childhood Outcomes Center, 2011).