Όταν αναφερόμαστε στον όρο «Έργο», εννοούμε «κάθε δραστηριότητα, εργασία, δουλειά, δράση, πνευματική ή σωματική απασχόληση, φυσική ή ψυχική προσπάθεια, με την οποία το άτομο εμπλέκεται. Η εμπλοκή αυτή προϋποθέτει την ύπαρξη ανάλογων δεξιοτήτων, ικανοτήτων και τη διάθεση χρόνου και ενέργειας από το άτομο αυτό».
Ως «Τομείς Έργου» αναφέρουμε, όλα τα καθήκοντα που απορρέουν από το ρόλο του κάθε ατόμου και τα οποία είναι ανάλογα με το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Βασικός στόχος ενός Εργοθεραπευτή, είναι η ενίσχυση της λειτουργικότητας και της ανεξαρτησίας του παιδιού σε κάθε έναν από τους τομείς αυτούς. Με πιο απλά λόγια, αποσκοπεί στο να προάγει τη συμμετοχικότητα και την εμπλοκή, μέσω δραστηριοτήτων που προσφέρουν χαρά, ηρεμία και ικανοποίηση στο παιδί.
Οι 8 βασικοί τομείς είναι:
1) Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής: όπως η προσωπική υγιεινή, η σίτιση / κατάποση, η λειτουργική κινητικότητα, η ένδυση – απόδυση κτλ. Η αυτοεξυπηρέτηση λοιπόν, αφορά όλα αυτά που πρέπει να κάνει ένα άτομο καθημερινά και με σχετική ευκολία, ώστε να μπορεί να συμμετέχει σε όλους τους τομείς ζωής.
2) Σύνθετες Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής: όπως η μετακίνηση, η επικοινωνία, η φροντίδα άλλων, η διαχείριση σπιτιού, η διατήρηση της ασφάλειας και η αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών κ.α.)
3) Εργασία – Παραγωγικότητα: εδώ εντάσσεται κάθε δραστηριότητα, που συμβάλει στην ανάπτυξη, στην κατανόηση και ικανοποίηση των αναγκών του ατόμου. Ο συγκεκριμένος τομέας σχετίζεται με την εκπαιδευτική διαδικασία.
4) Ελεύθερος Χρόνος: αφορά όλες εκείνες τις δραστηριότητες, που επιτρέπουν στο άτομο ή στην ομάδα ατόμων, να εκφράσουν τις ανάγκες τους για δημιουργία και εκτόνωση. Βασικός στόχος αποτελεί η χαλάρωση, η διασκέδαση και η ευχαρίστηση.
Αφορά τον αθλητισμό, τα ταξίδια, τα χόμπι και σχετίζεται σημαντικά με τις κοινωνικοπολιτισμικές επιδράσεις στις οποίες εκτίθεται το άτομο και η οικογένεια.
5) Ανάπαυση και Ύπνος: όπως η ξεκούραση, η προετοιμασία ύπνου και η συμμετοχή στον ύπνο.
6) Εκπαίδευση: όπου αφορά τις δεξιότητες συγκέντρωσης, οργάνωσης που απαιτούνται στο πλαίσιο της φοίτησης στο σχολείο κ.α.
7) Παιχνίδι: όσον αφορά την διεύρυνση και τη συμμετοχή σε αυτό.
8) Κοινωνική Συμμετοχή: όπως είναι η συμμετοχή στην κοινότητα – γειτονιά – σχολείο, σε ομάδες συνομηλίκων, σε δραστηριότητες της οικογένειας.
Όταν γίνεται αναφορά στις «Βασικές Δεξιότητες», εννοούμε όλες εκείνες που τα άτομα είτε δεν έχουν κατακτήσει ακόμη, είτε έχουν χάσει ένα μέρος της επάρκειάς τους. Η ύπαρξη αυτών των δεξιοτήτων αποτελεί προϋπόθεση για να μπορεί ένα άτομο να συμμετέχει με επιτυχία στους τομείς ζωής.
Οι 5 κατηγορίες που περιλαμβάνουν είναι:
1) Οι Κινητικές Δεξιότητες: λεπτή κίνηση / αδρή κίνηση / συντονισμός κτλ.
2) Οι Αισθητηριακές Δεξιότητες: καταγραφή / διάκριση / επεξεργασία αισθητηριακών ερεθισμάτων (οπτικών, απτικών, ιδιοδεκτικών, ρυθμιστικών, ενδοδεκτικών, ακουστικών, οσφρητικών, γευστικών, αιθουσαίων).
3) Οι Γνωστικές Δεξιότητες: μνήμη / συγκέντρωση / προσανατολισμός / οπτική αντίληψη / επίλυση προβλημάτων / λογική σκέψη / ιδεασμός κ.α.
4) Οι Ψυχολογικές – Ενδοπροσωπικές Δεξιότητες: αυτοέλεγχος / αυτοεκτίμηση / συνήθειες / ενδιαφέροντα κ.α.
5) Οι Κοινωνικές – Διαπροσωπικές Δεξιότητες: επικοινωνία / κοινωνικότητα / ομαδική – δυαδική αλληλεπίδραση.
Red flags
Σύμφωνα και με τον «Αμερικάνικο Σύλλογο Εργοθεραπευτών», μερικά red
flags τα οποία μας προϊδεάζουν πως ένα παιδί χρήζει ενίσχυσης μέσω
εργοθεραπευτικού προγράμματος είναι:
Να μην παίζει με παιχνίδια ανάλογα της ηλικιακής του ομάδας.
Να δυσκολεύεται σε κομμάτια αυτοεξυπηρέτησης, όπως η σίτιση, η ένδυση – απόδυση, η τουαλέτα κτλ.
Να μοιάζει αδύναμο ως προς τον μυϊκό του τόνο.
Να δυσκολεύεται να ισορροπήσει.
Να παρουσιάζει μια γενικευμένη αδεξιότητα.
Να είναι επιρρεπές σε ατυχήματα λόγω της δυσκολίας του να εκτιμήσει τη θέση του σώματός του στο χώρο.
Να δυσκολεύεται να ζωγραφίσει σε πλαίσιο, να χρησιμοποιήσει ψαλίδι, να ολοκληρώσει παζλ και άλλες δραστηριότητες, που απαιτούν λεπτή κινητικότητα.
Να χαλάει συχνά τα παιχνίδια του.
Να μην κάνει κούνια και να μην χοροπηδάει
Να παρουσιάζει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της επικοινωνίας.
Να υπάρχουν σημαντικά ελλείμματα στην καταληπτότητα της ομιλίας του.
Να είναι υπερκινητικό, δραστήριο και να δυσκολεύεται να παραμείνει σε μια θέση για αρκετό χρονικό διάστημα.
Να μην του αρέσουν οι αγκαλιές, ο ύπνος, το μπάνιο, το κόψιμο των νυχιών, το κούρεμα των μαλλιών, να μην του αρέσει να το αγγίζουν.
Να είναι ευαίσθητο σε οσμές, θορύβους, γεύσεις, αγγίγματα.
Να αποφεύγει την παιδική χαρά.
Να έχει δυσκολίες στον ύπνο. Να δυσκολεύεται στη χρήση των κουταλοπίρουνων, προκειμένου να φάει ή δεν τρώει καθόλου κάποιες βασικές τροφές.
Να μην μπορεί να συγκεντρωθεί ή να συγκεντρώνεται υπερβολικά σε μια δραστηριότητα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μεταβεί σε μία άλλη.
Να χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση σε σχέση με άλλα παιδιά για να μάθει κάτι νέο.
Να αντιστρέφει γράμματα και αριθμούς, να μην τηρεί τις αποστάσεις ανάμεσα στα γράμματα και τις λέξεις (συνήθως στην Α’ Δημοτικού).
Να έχει υιοθετήσει ένα κακό γραφικό χαρακτήρα, σε βαθμό που να είναι δυσκατάληπτος.
Να κουράζεται εύκολα.
Να δυσκολεύεται στην κατανόηση και εκτέλεση απλών προφορικών οδηγιών.
Να μην έχει φίλους της ίδιας ηλικίας και να προτιμά να παίζει με μικρότερα ή μεγαλύτερα παιδιά.
Comments